Κυριακή 27 Ιουνίου 2010

Νέες αποφάσεις του ΕΔΑΔ για ε/κ περιουσίες

Το ΕΔΑΔ εξέδωσε στις 22 Ιουνίου μια σειρά αποφάσεων σε σχέση με τη δίκαιη αποζημίωση ε/κ αιτητών. Οι αποφάσεις είναι οι ακόλουθες:


Το ρεπορτάζ του Βαγγέλη Βασιλείου από τον ΠΟΛΙΤΗ είναι εξαιρετικά διαφωτιστικό:


"Αποζημιώθηκαν με τα ψίχουλα της επιτροπής εννέα Ε/Κ πρόσφυγες"
Νέο «στραπάτσο» από ΕΔΑΔ

Με υιοθέτηση, εκ μέρους του ΕΔΑΔ, σε ένα μεγάλο βαθμό των δεικτών αποζημίωσης που χρησιμοποιεί η επιτροπή αποζημιώσεων συνοδεύτηκαν οι εννέα χθεσινές αποφάσεις. Υπερβολικές και υποθετικές χαρακτηρίστηκαν οι διεκδικήσεις των Ε/Κ αιτητών

Αποζημιώσεις που όχι μόνο δεν προσφέρονται για πανηγυρισμούς αλλά αντιθέτως προδικάζουν περαιτέρω υποβάθμιση των ε/κ διεκδικήσεων επί των κατεχόμενων περιουσιών επιδίκασε χθες το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων σε εννέα συνολικά ε/κ προσφυγές.
 
Η «αριθμητική λογική» που ακολούθησε το Δικαστήριο για τον καθορισμό των αποζημιώσεων όσον αφορά την απώλεια χρήσης και την ηθική βλάβη δικαιώνει σε μεγάλο βαθμό την αντίστοιχη λογική υπολογισμού της επιτροπής αποζημιώσεων πετώντας, στην ουσία, στον κάλαθο των αχρήστων -ως υπερβολικές- τις εκτιμήσεις των Ε/Κ αιτητών που βασίστηκαν ως επί τo πλείστo σε εκθέσεις του Κτηματολογίου.
 
Για να γίνει αντιληπτό το χθεσινό νέο «στραπάτσο», να σημειώσουμε ότι το σύνολο των διεκδικήσεων για την απώλεια χρήσης και την ηθική βλάβη εκ μέρους των Ε/Κ αιτητών (στις εννέα προσφυγές) ξεπερνούσε τα οκτώ εκατομμύρια ευρώ. Στην αντίπερα όχθη, η Τουρκία είχε προτείνει (επικαλούμενη προσφορές της επιτροπής αποζημιώσεων) το ποσό των 916.000 ευρώ με το ΕΔΑΔ να διορθώνει -ελαφρώς προς τα πάνω- τους τουρκικούς δείκτες υπολογισμών επιδικάζοντας συνολικά το ποσό του 1.228.500 ευρώ.
 
Πέραν των αρνητικών συνεπειών στις ατομικές νομικές διεκδικήσεις, η εξέλιξη αυτή ισοδυναμεί με ένα επιπρόσθετο βαρίδι στην ε/κ επιχειρηματολογία όσον αφορά την πτυχή του περιουσιακού καθώς οι τιμές των κατεχόμενων περιουσιών (αγοραστικές αξίες κτλ) «γκρεμίζονται» σε εμφανώς χαμηλότερα επίπεδα από αυτά που επικαλείται η ε/κ πλευρά στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων.

«Πάει» η ΑρέστηΟι αποζημιώσεις που είχαν επιδικαστεί στην προσφυγή Αρέστη (και μετά στη Δημάδη) έθεταν τον πήχη για το κόστος της κατοχής σε ικανοποιητικά επίπεδα μεταφέροντας τότε την πίεση προς την πλευρά της Τουρκίας. Ωστόσο, το Τέταρτο Τμήμα του ΕΔΑΔ έριξε τώρα περισσότερο βάρος στην απόφαση της Ολομέλειας στην προσφυγή Δημόπουλος «ακυρώνοντας» τις αποφάσεις στην Αρέστη και Δημάδη.
 
Την ίδια ώρα, το Δικαστήριο «έχρισε» για δεύτερη φορά την επιτροπή αποζημιώσεων ως τον καταλληλότερο μηχανισμό για τον υπολογισμό αποζημιώσεων για την απώλεια χρήσης αλλά έμμεσα και για την αξία των ακινήτων μεταφέροντας την πίεση προς την πλευρά της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Η διαφοροποίηση που επήλθε στους δείκτες αποζημιώσεων είναι εμφανής από τους εξής συσχετισμούς:
 
*το ΕΔΑΔ είχε επιδικάσει στον Ιωάννη Δημάδη ποσό της τάξης των 830.000 ευρώ (785.000 για απώλεια χρήσης και 45.000 για ηθική βλάβη) για ένα σπίτι στην Κερύνεια. Χθες στην προσφυγή Ιωάννου το ΕΔΑΔ επιδίκασε μόλις 250.000 ευρώ (συμψηφισμός απώλειας χρήσης και ηθικής βλάβης) για ένα σπίτι 200 τ.μ. στην Κερύνεια και οκτώ τεμάχια γης (χωράφια) στον 'Αγιο Αμβρόσιο, την Κλεπίνη και τον 'Αγιο Επίκτητο.
 
*Σε δυο υποθέσεις, το ποσό της αποζημίωσης (απώλεια χρήσης και ηθικής βλάβης) που επιδικάστηκε είναι υποδεέστερο του ποσού που δόθηκε σε Αρέστη και Δημάδη μόνο για την ηθική βλάβη.
 
Να σημειωθεί ότι το θέμα της αποκατάστασης περιουσιών δεν αγγίχτηκε -ως αναμενόταν- από το ΕΔΑΔ με την Τουρκία, ωστόσο, να έχει προτείνει (χαμηλά και πάλι) χρηματικά ποσά και για την αξία (εν είδει «απαλλοτρίωσης») των επίμαχων ακινήτων. Με λίγα λόγια, οι Ε/Κ αιτητές παραπέμπονται εμμέσως πλην σαφώς για το θέμα της αποκατάστασης στην επιτροπή αποζημιώσεων και τα χαμηλά χρηματικά ποσά που προσφέρει για την «απαλλοτρίωσή» τους.
Επίσης, να σημειωθεί ότι, στο πλαίσιο των εννέα προσφυγών, η Τουρκία (επικαλέστηκε την επιτροπή αποζημιώσεων) υπέδειξε πως κάποια εκ των ακινήτων -ως επί το πλείστο χωράφια- μπορούν να επιστραφούν στους νόμιμους ιδιοκτήτες τους, κάτι που η επιτροπή αποφεύγει να πράξει. Η Τουρκία πρότεινε και τη θεραπεία της ανταλλαγής περιουσιών.

Μιλούν οι αριθμοίΗ γεύση που άφησαν οι χθεσινές αποφάσεις του ΕΔΑΔ στους Ε/Κ αιτητές είναι άκρως πικρή. Η συγκριτική παράθεση που ακολουθεί μεταξύ των ε/κ διεκδικήσεων, των τουρκικών προσφορών και των επιδικασθέντων αποζημιώσεων είναι απογοητευτική:
*Κυριάκου κατά Τουρκίας: οι κληρονόμοι του αιτητή ζητούσαν για ένα σπίτι και ένα χωράφι με ελαιόδεντρα στην Τρυπημένη απώλεια χρήσης ύψους 91.580 ευρώ και ηθική βλάβη ύψους 136.000 ευρώ (βασισμένοι στην απόφαση Λοϊζίδου). Η Τουρκία πρότεινε αντιστοίχως 10.062 (και 10.717 ευρώ για την αξία τους). Το Δικαστήριο καθόρισε τις αποζημιώσεις (απώλεια χρήσης και ηθική βλάβη) στις 25.000 ευρώ.
*Νικολαΐδης κατά Τουρκίας: ο αιτητής ζήτησε για την απώλεια χρήσης ενός χωραφιού στην Τρυπημένη 15.400 ευρώ συν 52.966 για ηθική βλάβη. Η Τουρκία πρότεινε μόλις 1.570 ευρώ και το ΕΔΑΔ επιδίκασε 10.000 ευρώ.
*Σοφία Ανδρέου κατά Τουρκίας: η αιτήτρια ζήτησε (για οικία με κήπο και εφτά χωράφια στον 'Αγιο Αμβρόσιο) 1.311.889 ευρώ. Η Τουρκία πρότεινε το ποσό των 78.397 ευρώ και το Δικαστήριο επιδίκασε μόλις 80.000 ευρώ.
*Οικονόμου κατά Τουρκίας: Ο αιτητής ζήτησε 433.000 ευρώ για την απώλεια χρήσης και 138.396 ευρώ για ηθική βλάβη (πέντε χωράφια στον 'Αγιο Αμβρόσιο). Η Τουρκία πρότεινε μόλις 42.000 ευρώ με το Δικαστήριο να επιδικάζει 90.000 ευρώ.
*Γαβριήλ κατά Τουρκίας: Για χωράφια σε Καπούτι και Λιβερά ο αιτητής ζήτησε 150.000 ευρώ, η Τουρκία πρότεινε 196.000 ευρώ (αλλά αμφισβήτησε την κυριότητα τεμαχίων) και το δικαστήριο επιδίκασε 135.00 ευρώ.
*Ευαγόρου Χρήστου κατά Τουρκίας: Ο αιτητής ζήτησε για οκτώ οικόπεδα και δυο σπίτια στην Καλογραία ποσό της τάξης του 1.405.789 ευρώ. Η Τουρκία πρότεινε μόλις 168.087 ευρώ (και 408.000 για την αγορά των ακινήτων) και το δικαστήριο επιδίκασε 170.000 ευρώ.
*Ιωάννου κατά Τουρκίας: Για ένα σπίτι στην Κερύνεια και οκτώ τεμάχια στην ευρύτερη περιοχή ο αιτητής ζήτησε 1.756.000 ευρώ. Η Τουρκία πρότεινε 66.833 ευρώ και το δικαστήριο επιδίκασε 250.000 ευρώ.
*Μιχαήλ κατά Τουρκίας: Για ένα χωράφι στον 'Αγιο Επίκτητο με χαρουπόδεντρα και ελιές ο αιτητής ζήτησε 130.000 ευρώ. Η Τουρκία πρότεινε 67.736 ευρώ και το Δικαστήριο συμφώνησε πλήρως (68.000 ευρώ η αποζημίωση).
*Ορφανίδης κατά Τουρκίας: Για πάνω από δέκα τεμάχια γης με δεξαμενές ο αιτητής ζήτησε 5.235.000 ευρώ. Η Τουρκία πρότεινε 286.103 ευρώ και το Δικαστήριο επιδίκασε 400.000 ευρώ.

Αρνητικό λεκτικόΗ μάχη που δόθηκε ως προς τον καθορισμό των αποζημιώσεων δεν διεξήχθη πάντως επί ίσοις όροις. Την ώρα που οι αιτητές παρουσίαζαν εκθέσεις του Κτηματολογίου (για πώληση ακινήτων ανά περιοχή για εκείνη την εποχή) και εκθέσεις ιδιωτών Ε/Κ εκτιμητών, η Τουρκία είχε στα χέρια της τα αρχεία των Κτηματολογίων Κερύνειας και Αμμοχώστου παρουσιάζοντας μόνο όσες τιμολογιακές πληροφορίες την συνέφεραν. Και αυτό το στοιχείο δεν πέρασε απαρατήρητο από το ΕΔΑΔ, το οποίο στις πλείστες των προσφυγών υπογράμμισε ότι, ενώ οι Ε/Κ παρουσίασαν «υποθετικά» και «υπερβολικά» στοιχεία, η Τουρκία βασίσθηκε στα εμπεριστατωμένα αρχεία που έχει στα χέρια της η επιτροπή αποζημιώσεων.
Οι χθεσινές αποφάσεις προφανώς και θα αποτελέσουν «πυξίδα» για τον υπολογισμό των υπολοίπων (23 στον αριθμό μαζί με την προσφυγή Λόρδου) προσφυγών που εκκρεμούν ως προς τις αποζημιώσεις στο ΕΔΑΔ.
Να σημειωθεί ότι οι αποφάσεις του Τέταρτου Τμήματος μπορούν να εφεσιβληθούν και να ζητηθεί παραπομπή τους στην Ολομέλεια, η οποία, ωστόσο, έχει καταλήξει στη γνωστή και αρνητική απόφαση στην Δημόπουλος.

Έγιναν και λάθηΣε κάποιες περιπτώσεις έγιναν πάντως και τραγικά λάθη εκ μέρους των αιτητών. Οι αποζημιώσεις που είχαν ζητηθεί σε αρχικό στάδιο αναθεωρήθηκαν πτωτικά στη συνέχεια ενώ υπήρχαν και αντικρουόμενες τιμές, κάτι που αποδυνάμωσε την αξιοπιστία των ε/κ διεκδικήσεων.
Το ΕΔΑΔ, ακολουθώντας την πρακτική της επιτροπής αποζημιώσεων, επιδίκασε αποζημιώσεις χωρίς να διαχωρίσει το ποσό σε αποζημίωση για απώλεια χρήσης και ηθική βλάβη.
Τέλος, να σημειωθεί πως το ΕΔΑΔ επιδίκασε στις εννέα υποθέσεις συνολικά το ποσό των 64.000 ευρώ για δικαστικά έξοδα. Η Τουρκία καλείται να καταβάλει όλες τις αποζημιώσεις εντός τριμήνου.

Τα... θετικάΌπως εξηγήσαμε παραπάνω, τα επιδικασθέντα ποσά αφορούν μόνο την απώλεια χρήσης και την ηθική βλάβη με τις ακίνητες περιουσίες να θεωρούνται, από το ΕΔΑΔ, ως ιδιοκτησίες των Ε/Κ αιτητών. Η Τουρκία, αν και πρότεινε ποσά για την αξία των ακινήτων, εντούτοις ενώπιον του ΕΔΑΔ υπέδειξε ότι αριθμός τεμαχίων μπορεί να επιστραφεί στους Ε/Κ ιδιοκτήτες τους.
Ανάμεσα στις εννέα προσφυγές υπήρχαν και αιτητές που δεν έζησαν μεγάλη περίοδο της ζωής τους στις κατεχόμενες σήμερα περιουσίες με το ΕΔΑΔ να επιβεβαιώνει (για αποζημιώσεις τουλάχιστον) τα κληρονομικά δικαιώματα παιδιών προσφύγων.


1 σχόλιο:

rose είπε...

To 40% των περιουσιών στο βορρά ανήκει σε εύρωστους επιχειρηματίες που ζουν στο Νότο (το 4% των προσφύγων) και αφορούν κυρίως μεγάλες αναπτύξεις και στο βορά και στο νότο που συμφέρει και τις δυο πλευρές να προχωρήσουν με ανταλλαγές. Εχει δε αποτιμηθεί ότι τις περισσότερες φορές η ανταλλαγή θα είναι προς όφελος και των δυο πλευρών και ακόμα παραδοσιακά συντηρητικοί με τη λύση developers - προσφάτως - πιστεύουν ότι θα ήταν μια ικανοποιητική διευθέτηση.

Αν το περιουσιακό είχε συμφωνηθεί μεταξύ των ηγετών, οι ανταλλαγές και αποζημιώσεις μεταξύ των περιουσιών ορισμένων εκτοπισθέντων δεν περιοριζεται μόνο στο υπολοιπο 60% αλλά λόγω ειδικων συμφερόντων, ο "πονοκέφαλος" των διαπραγματεύσεων θα ήταν διαχειρίσιμος.

αντιθετα έχω την εντυπωση πως τα πιο πάνω μπορούν να τύχουν διαπραγματευσης είτε η λυση θα είναι ΔΔΟ είτε μια προσυμφωνημένη και βελούδινη διχοτόμηση

έτσι κι αλλιως προς το βελουδινο διαζύγιο πάμε.
Απλά φοβάμαι οτι η στενοκεφαλια μας (αν δεν επικρατήσουν τα συμφέροντα αυτων των 40%) ισως να μην αφησει ούτε αυτο να χαρούμε

το βελούδινο...