Στα τέλη Ιουνίου το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων εξέδωσε την απόφαση του επί της υπόθεσης Schalk και Kopf εναντίον Αυστρίας, που αφορούσε στην ισχυριζόμενη δυσμενή διάκριση σε βάρος ενός ομόφυλου ζευγαριού εκ του γεγονότος ότι οι προσφεύγοντες δεν είχαν τη δυνατότητα να παντρευτούν ή να επιτύχουν με άλλο τρόπο τη νομική αναγνώριση της σχέσης τους.
Το Δικαστήριο αποφάσισε ομόφωνα ότι η Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου δεν επιβάλει στα κράτη μέλη την υποχρέωση να αναγνωρίσουν το δικαίωμα γάμου στα ομόφυλα ζευγάρια. Στο δεύτερο μισό της απόφασης, το δικαστήριο, με ψήφους 4-3, απέρριψε το επιχείρημα ότι υπήρξε δυσμενής διάκριση σε σχέση με την προσωπική και οικογενειακή ζωή των αιτητών ως συνέπεια της έλλειψης αντίστοιχου προς το γάμο νομοθετικού πλαισίου που θα ρύθμιζε το καθεστώς της συμβιωτικής τους σχέσης.
Το Δικαστήριο αποφάσισε ομόφωνα ότι η Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου δεν επιβάλει στα κράτη μέλη την υποχρέωση να αναγνωρίσουν το δικαίωμα γάμου στα ομόφυλα ζευγάρια. Στο δεύτερο μισό της απόφασης, το δικαστήριο, με ψήφους 4-3, απέρριψε το επιχείρημα ότι υπήρξε δυσμενής διάκριση σε σχέση με την προσωπική και οικογενειακή ζωή των αιτητών ως συνέπεια της έλλειψης αντίστοιχου προς το γάμο νομοθετικού πλαισίου που θα ρύθμιζε το καθεστώς της συμβιωτικής τους σχέσης.
Η υπόθεση έχει αυταπόδεικτο ενδιαφέρον σε σχέση με τη δημόσια συζήτηση στην Κύπρο για το ίδιο θέμα. Χαράς ευαγγέλια για όσους αντιστέκονται στο δικαίωμα αυτό; Αν και η απόφαση είναι αρνητική, το κείμενο της επιδέχεται πολλαπλών θετικών αναγνώσεων. Ας μην βιάζονται, λοιπόν, να αναζητήσουν δικαίωση εκεί.
Το ΕΔΑΔ αφού επιθεώρησε τις εξελίξεις στη νομοθεσία διαφόρων κρατών και τη νομοθετική δραστηριότητα της ΕΕ, κάνει και το ίδιο ένα μεγάλο βήμα: αναγνωρίζει για πρώτη φορά ότι ένα ομόφυλο ζευγάρι εμπίπτει στην έννοια της «οικογενειακής ζωής», όπως και κάθε άλλο ετερόφυλο ζευγάρι. Αναγνωρίζεται, επίσης, ότι τα δύο είδη ζευγαριών είναι σε μια σχετικά παρόμοια κατάσταση σε ότι αφορά την ανάγκη τους για νομική αναγνώριση και προστασία των σχέσεων τους. Τέλος, αναγνωρίζεται ότι το ζήτημα της αναγνώρισης του δικαιώματος αυτού βρίσκεται σε εξέλιξη, ωστόσο τα κράτη απολαμβάνουν ακόμα ενα περιθώριο εκτίμησης ως προς το χρόνο εισαγωγής νομικών ρυθμισεων.
Τα νέα είναι καλά. Όπως ακριβώς η ποινικοποίηση της ομοφυλοφιλίας αποδομήθηκε βήμα – βήμα, έτσι και το ζήτημα της αναγνώρισης του δικαιώματος γάμου ή ενός παρεμφερούς δικαιώματος ακολουθεί τα ίδια χνάρια. Οι δικαστές που διαμόρφωσαν την μειοψηφία του 4 - 3 υπογραμμίζουν ορθά ότι εφόσον τα ομόφυλα ζευγάρια εμπίπτουν στην έννοια της οικογενειακής ζωής, τότε τα κράτη οφείλουν να δώσουν ενα εναλλακτικό και ικανοποιητικό πλαίσιο για την προστασία αυτού του δικαιώματος. Με άλλα λόγια, η θεσμοθέτηση του «συμφώνου συμβίωσης» με δικαιώματα και πλεονεκτήματα που ήδη παρέχονται στο γάμο, θα έπρεπε να είναι υποχρέωση για τα κράτη μέλη.
Το ΕΔΑΔ λέει στις ευρωπαϊκές κοινωνίες και σε όσους πιστεύουν στα δικαιώματα αυτά: δουλέψτε στο εθνικό επίπεδο για εισαγωγή νομοθετικών μεταρρυθμίσεων. Μια σημαντική αύξηση των χωρών που αναγνωρίζουν το δικαίωμα γάμου και του συμφώνου συμβίωσης θα επιτρέψει στο ΕΔΑΔ να θέσει τον πήχυ στο ύψος του δικαιώματος. Τα πράγματα αλλάζουν και όπως φανερώνει η οριακή πλειοψηφία στην απόφαση, το σύμφωνο συμβίωσης είναι ο πρώτος και πλέον εφικτός στόχος. Στάδιον δόξης λαμπρόν, λοιπόν, για την Accept και για όσους πιστεύουμε σε μια κοινωνία ελευθερίας. Ο χρόνος είναι με το μέρος μας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου