Η Γνωμοδότηση του Διεθνούς Δικαστηρίου Δικαιοσύνης για το Κόσοβο

Στις 22 Ιουλίου 2010 το Διεθνές Δικαστήριο Δικαιοσύνης (ΔΔΔ) εξέδωσε τη Γνωμοδότησή του επί του ερωτήματος που τέθηκε από τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ.

Το ερώτημα είχε ως ακολούθως:

‘Is the unilateral declaration of independence by the Provisional Institutions of Self-Government of Kosovo in accordance with international law?’

Το ΔΔΔ αποφάσισε ότι η διακήρυξη ανεξαρτησίας του Κοσόβου δεν παραβίασε κανένα κανόνα του διεθνούς δικαίου. Η νομιμότητα της απόσχισης, οι αναγνωρίσεις από δεκάδες κράτη και το ερώτημα κατά πόσον είναι όντως κράτος το Κόσοβο δεν απασχόλησαν το Δικαστήριο.

Σε σχέση με την Κύπρο, η παράγραφο 81 είναι ενδιαφέρουσα. Το πλήρες κείμενό της έχει ως ακολούθως (η έμφαση στους χαρακτήρες είναι δική μου):

"81. Several participants have invoked resolutions of the Security Council condemning particular declarations of independence: see, inter alia, Security Council resolutions 216 (1965) and 217 (1965), concerning Southern Rhodesia; Security Council resolution 541 (1983), concerning northern Cyprus; and Security Council resolution 787 (1992), concerning the Republika Srpska. The Court notes, however, that in all of those instances the Security Council was making a determination as regards the concrete situation existing at the time that those declarations of independence were made; the illegality attached to the declarations of independence thus stemmed not from the unilateral character of these declarations as such, but from the fact that they were, or would have been, connected with the unlawful use of force or other egregious violations of norms of general international law, in particular those of a peremptory character (jus cogens). In the context of Kosovo, the Security Council has never taken this position. The exceptional character of the resolutions enumerated above appears to the Court to confirm that no general prohibition against unilateral declarations of independence may be inferred from the practice of the Security Council."

Η διάκριση των δύο περιπτώσεων είναι σαφής. Ωστόσο, η απόφαση σκόρπισε προβληματισμό για το φτωχό αιτιολογικό της, καθώς επίσης και για το γεγονός ότι ανακινεί το ζήτημα των περιοχών που προσβλέπουν σε αντίστοιχες εξελίξεις. Ο διεθνής τύπος παρουσίασε την απόφαση ως αναγνώριση του Κοσόβου, ως σύμφωνη με το διεθνές δίκαιο και με άλλες ανακρίβειες, δυστυχώς.

Ενδιαφέρουσες παρεμβάσεις στο blog του European Journal of International Law.